-
Dlaczego pięta?14.10.201614.10.2016Szanowni Państwo,
zastanawia mnie rola pięty we frazeologii. Mamy chwalipiętę, wiercipiętę. Słyszałem też powiedzenie niech ci pójdzie w pięty (nawiasem mówiąc, nie wiem, co właściwie znaczy).
Czy wiadomo, skąd owa pięta się wzięła? Co do chwalipięty, przyszło mi kiedyś do głowy, że może ma to coś wspólnego z piętą Achillesa, tj. chwalipięta 'chwali nawet swój potencjalnie słaby punkt’. Ale to pewnie tylko moja fantazja.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
pekaesy15.06.200915.06.2009Szanowni Państwo,
zastanawiałem się ostatnio, dlaczego w mowie potocznej nazywa się bokobrody pekaesami? Ja po raz pierwszy spotkałem się z takim użyciem tego terminu w filmie Juliusza Machulskiego Kilerów dwóch, ale nie jestem w stanie ocenić, czy już wcześniej się tak mówiło, i jeśli tak, to dlaczego? -
Apelatywizacja
16.07.202116.07.2021Borykam się z następującym problemem: "Mercedes" to nazwa własna, natomiast słowo „samochód” to nazwa pospolita. Czy tłumacząc "Mercedes" na języki obce jako „samochód” (czyli zastępując nazwę własną nazwą pospolitą jako "car") doszłoby trwale do apelatywizacji?
-
Gadu-gadu, a walizka po peronie skacze29.06.201229.06.2012W Polityce z 23 marca 2002 Ludwik Stomma napisał m.in.: „I taką właśnie porę roku wybrał nasz ukochany minister zdrowia, by zrobić istny podrzut myszaty (jest i taka ohyda), ogłaszając, iż środki antykoncepcyjne nie będą refundowane. Oczywiście gadu-gadu, a walizka po peronie skacze (…)”. Jakie jest źródło owego powiedzenia o skaczącej walizce? Wielu 50- i 60-latków z mojego otoczenia go używa.
-
danetyka, a może danologia?
21.04.202421.04.2024Szanowni Państwo,
opisując naukę o danych (ang. data science), spotykałem się niekiedy z terminem danetyka. W Słowniku Języka Polskiego na próżno szukać takiego hasła. Czy można go uznać za swego rodzaju neologizm i posługiwać się nim, np. we wpisach blogowych, komentarzach (a nawet w oficjalnym obiegu), czy też dopóki słowo danetyka nie zostanie zauważone przez specjalistów — nie należy się nim posługiwać oficjalnie?
Dziękuję i pozdrawiam
Stefan O.
-
nakastlik22.09.202218.05.2008Bardzo proszę o krótkie omówienie wyrazu nakastlik, zarówno pod względem jego kondycji, jak i pisowni – spotkałem się z takim określeniem szafki nocnej. Prawdopodobnie wzięte z niemieckiego (nacht?), ale co jeszcze: „zwykły” wyraz, regionalizm (jeśli tak, to o jakim zasięgu?) czy może wyłącznie indywidualizm?
-
przymiotniki dzierżawcze od Hugo i Nerval
14.12.202021.03.2013Czy przymiotniki Hugoliański (od: Victor Hugo) i Nervaliański (od: Gérard de Nerval) zostały utworzone prawidłowo? Według mnie powinno być: Hugowski i Nervalowski (analogicznie do: Stendhal – Stendhalowski).
-
ski-touring czy skituring?1.12.20111.12.2011Witam,
mam pytanie. Jak należałoby poprawnie zapisywać słowo ski-touring / skituring i rzeczownik ski-toury / skitury (czyli specjalne narty do uprawiania ski-touringu)? Spotkałam się z dwoma formami, ale mam wątpliwości, która z nich jest właściwa.
Pozdrawiam serdecznie! -
przyimki naprzemienne
5.10.20235.10.2023W gramatyce niemieckiej przyimki rządzące dwoma przypadkami nazywane są „przyimkami naprzemiennymi”. Dlaczego tego terminu nie ma w polskiej gramatyce?
-
w – we25.03.200925.03.2009Kiedy pisze się w, a kiedy we? jest na to jakaś reguła?